Narsist ne demek ve özellikleri nelerdir?
Narsistlik kavramını anlamak ve bir narsistin özelliklerini tanımlamak, sosyal ve kişilerarası ilişkilerin karmaşıklığına ışık tutabilir. Narsistik kişilik bozukluğu olan bireyler, öz-yeterlilik, büyüklük hissi ve aşırı özgüven gösterme eğilimindedirler. Ancak bu görüntü genellikle derin bir iç huzursuzluğu ve yetersizlik hissini maskeleyebilir.
Narsistin tanımı
“Narsist” terimi, geçmişi Antik Yunan mitolojisine dayanan bir kavramdır. Efsanevi bir genç olan Narcissus’un kendisine aşık olup, öz kendisini suyun yüzeyine her baktığında gördeki suretine aşık oluşundan alır. Bu çerçevede, narsist terimi genelde kendisine aşırı düzeyde takıntılı ve kendini diğerlerinin üzerinde gören kişileri tanımlamak için kullanılır.
Narsistik Kişilik Bozukluğunun Belirtileri
Belirti ve semptomları genellikle aşağıdaki gibi olabilir:
- – Yoğun bir başarı, güç ve mükemmellik arzusu
- – Kendine aşırı hayranlık ve megalomani
- – Öz-saygı ve yeterlik hissini devam ettirmek için sürekli övgü ve takdir arayışı
- – Başkalarını küçümseme eğilimi
- – Herkese ve her şeye hakim olma düşüncesi
- – Yetersiz veya eleştirildiğinde aşırı duyarlı davranma
Narsistik Kişilik Bozukluğunun Özellikleri
Bu kişilerde ortak bir dizi özellik bulunabilir. Bu özelliklerin çoğu kişinin sosyal ilişkilerinde ve öz-bilinç düzeyinde belirgin bir şekilde görülür.
Kendini Beğenme ve Kibir
Narsistler genellikle aşırı özgüvenli ve kendini beğenmiş kişilerdir. Kendilerini diğerlerinden üstün görürler ve bu duyguyu yoğun bir kibirle ifade ederler. Çoğu zaman, yüksek beklentilere ve hırslara sahip olan narsist insanlar, kendilerini idealize eder ve bu durum, gerçeklikten kaynaklanan hayal kırıklıklarına neden olabilir.
• Yüksek bir özdeğerlendirme yapar.
• Başarısının ve yeteneklerinin abartıldığına inanır.
• Her şeye hakkı olduğunu düşünür.
Başkalarına Karşı Duyarsızlık
Narsistler, başkalarının ihtiyaçlarına ve duygularına genellikle duyarsızdır. Kendi ilgi alanlarının ve isteklerinin öncelikli olduğunu düşünürler. Bu tutum genelde ilişkilerinin yüzeyinde kalmasına yol açar.
• Başkalarının hislerine ve isteklerine karşı ilgisiz kalır.
• Mevcut ilişkilerde derinlikten ve samimiyetten yoksundur.
Empati Eksikliği ve Başkalarını Kullanma
Narsistler ayrıca, başkalarının deneyimlerini anlama ve paylaşma yeteneği olan empatiye de genellikle sahip değildir. Onlar için diğer insanlar genellikle kendi hedeflerine ulaşmak için araçlardır.
• Başkalarının duygularını ve ihtiyaçlarını anlamada zorluk yaşar.
• İlişkilerinde manipülatif ve istismarcı olma eğilimindedir.
Narsistlerin İlişkileri
Narsistik kişilik bozukluğu olan kişilerin ilişkileri genellikle zorlu ve karmaşıktır. İlişkilerindeki genel özellikler arasında manipülasyon, duygusal istismar ve ilgisizlik bulunur.
Manipülasyon ve Kontrol
Narsist insanlar, genellikle çevrelerindekileri manipüle etme ve kontrol etme eğilimindedirler. Kendi menfaatlerini gözetir ve genellikle başkalarının duygularını ve ihtiyaçlarını ciddiye almazlar. İlişkilerinde aşağıdaki türde davranışlar yaygındır:
- Kendi görüşlerini kabul ettirmek için başkalarını doğrudan veya dolaylı yoldan baskı altına alma
- Başkalarını suçlu hissettirme veya kendilerinin haklı olduğunu kanıtlamak için yalan söyleme
Duygusal İstismar
Ayrıca, narsist kişilik bozukluğu olan bireyler genellikle duygusal istismar yaratma eğilimindedirler. İletişimlerinde sürekli olarak eleştiri, küçümseme veya hakareti kullanabilirler. Kişinin duygusal istikrarını bozup kendisine olan bağımlılığını artırmak için partnerini aşağılama veya aşırı eleştiriye tabi tutabilirler.
İlgisizlik ve Başkalarını Kullanma
Narsistler genellikle başkalarına karşı ilgisizdirler ve genellikle ilişkilerini kendileri için bir fayda sağlamak amacıyla kullanırlar. Kendi ihtiyaçları ve hedefleri doğrultusunda başkalarını manipüle etme eğilimindedirler. Kendi hassasiyetleri ya da başkalarının güçlükleri onların dikkatini çekmez; aksine, her ilişkisi ve durumu kendi çıkarlarına hizmet edebilecek bir araç olarak görürler.
Narsistliğin Psikolojik Etkileri
Narsistik kişilik bozukluğuna sahip bireylerin psikolojik durumları üzerinde ciddi etkileri vardır. Bu etkiler, kişisel hayatlarında ve profesyonel yaşamlarında çeşitli sorunlara yol açabilir.
Özgüven Eksikliği ve Depresyon
Narsistik kişilik bozukluğu olan insanlar genellikle dışarıdan yüksek bir özgüvene sahip gibi görünürler. Ancak, bu genellikle bir savunma mekanizmasıdır. Aslında, narsistler genellikle düşük özsaygıya ve özgüven eksikliğine sahiptirler. Kendilerini sürekli olarak başkalarıyla karşılaştırırlar ve genellikle yetersiz hissederler. Ayrıca, sürekli olarak ilgi ve takdir arama ihtiyaçları, reddedilme ve başarısızlık korkuları onları anksiyete ve depresyona daha yatkın hale getirir.
İlişki Zorlukları
Narsistler genellikle ilişkilerinde sorun yaşarlar. Kendi ihtiyaçlarını ve duygusal reaksiyonlarını başkalarının ihtiyaçlarından sıklıkla daha önemli görürler. Bu durum, yakın ilişkilerinde ve arkadaşlıklarında özellikle sorunludur. Narsistik bireyler genellikle, aldatma, duygusal istismar ve manipülasyon gibi sağlıksız davranışlar sergileyebilirler.
Çalışma Ortamlarında Sorunlar
Narsistik kişilik bozukluğu olan kişiler, işyerinde sık sık zorluklar yaşarlar. Kendi yeteneklerini abartma ve başkalarının çabalarını küçümseme eğilimleri, meslektaşlarından ve yöneticilerden gelen eleştirilere hassas olmalarına neden olur. Bunun yanı sıra, düşük özgüven ve başarısızlık korkusu, iş performanslarını da etkileyebilir.
Narsistlikle Başa Çıkma Yöntemleri
Narsist bir kişiyle yüz yüze olduğunuzda verimli ve sağlıklı bir şekilde başa çıkmak için kullanabileceğiniz çeşitli yöntemler bulunmaktadır.
Kendini Koruma ve Sınırlar Belirleme
Nasist bir insanla etkileşimde bulunmanın ilk adımı, kendinizi koruma ve açıkça sınırlar belirleme yeteneğini kazanmaktır. Narsist kişilikler, başkalarının taleplerini ve duygusal ihtiyaçlarını göz ardı etme eğilimindedir, bu nedenle kendinizi korumanız önemlidir.
- Kendinize bir ayrıcalık tanıyın.
- Kişisel haklarınızı ve özerkliğinizi savunun.
- İstemediğiniz davranışlar karşısında belirgin sınırlar belirleyin.
Empati Geliştirme
Narsist bir kişiyle başa çıkmak için, empati yeteneğinizi geliştirmeniz oldukça önemlidir. Bunu, diğer insanların duygularını ve ihtiyaçlarını anlama yeteneğinizi geliştirerek başarabilirsiniz.
Ancak unutmayın ki, bu durum narsist kişileri değiştirmeye çalışmak anlamına gelmez. Bu, onların davranışlarına daha fazla anlayış göstererek daha rahat bir şekilde başa çıkabilmenize yardımcı olmak için önemli bir araçtır.
Destek Arama ve Terapi
Narsist kişilikle başa çıkmak her zaman kolay olmayabilir ve profesyonel destek almak çoğu durumda yararlı olabilir. Terapi, narsist bir kişiyle başa çıkmanın duygusal zorluklarını anlamanıza yardımcı olabilir ve kişisel sınırlarınızı belirlemenizde size yardımcı olabilir.
- Bir terapistten destek almayı düşünün.
- Destek gruplarına katılmak, başkalarının deneyimlerinden öğrenmek faydalı olabilir.
- Aileniz ve dostlarınızla durumunuz hakkında açıkça konuşun. Onların desteği, narsistlikle başa çıkmanızı kolaylaştırabilir.
Narsistik kişilik bozukluğu hakkında bilinmesi gerekenler
Narsistik kişilik bozukluğu, kişinin kendisini çok önemli gördüğü ve başkalarını kendisi kadar önemli görmediği bir durumdur. Bu kişilik bozukluğuna sahip bireyler genellikle başkalarının duygu ve düşüncelerini anlamada zorluk çekerler.
Tedavi seçenekleri
Narsistik kişilik bozukluğunun tedavisi genellikle psikoterapi, özellikle bilişsel-davranışçı terapi (BDT) aracılığıyla gerçekleşir. BDT, bireyin kendisi ve başkaları hakkındaki düşüncelerini ve davranışlarını değiştirmeye çalışır. Ek olarak, bazı durumlarda ilaç tedavisi de gerekebilir.
Farkındalık ve erken müdahale
Narsistik kişilik bozukluğunun erken tanımlanması ve müdahalesi, tedavi sürecini kolaylaştırabilir. Bu, genellikle aşağıdaki göstergelerle mümkündür:
- Sürekli bir öz-saygı ve öz-sevgi arayışı
- Karşılıklı ilişkilerde sorunlar yaşama
- Kendi gereksinim ve isteklerine yönelik aşırı odaklanma
Kendini değerli hissetme ve öz sevgi geliştirme
Narsistik kişilik bozukluğu olan bireyler genellikle kendilerini değersiz hissederler. Bu nedenle, tedavi sürecinde kendini değerli hissetme ve sağlıklı bir öz-sevgi geliştirme önemlidir. Bunu sağlamak için terapistler genellikle öz-bilincin arttırılmasına ve sağlıklı ilişki becerilerinin geliştirilmesine odaklanır. Ayrıca, öz-sevginin aşırıya kaçmaması için dikkatli olunmalıdır, çünkü bu da narsistik davranışları destekleyebilir. Bu durumda, öz-sevginin dengeli bir şekilde geliştirilmesi gerekmektedir.
Sonuç
Narsistik kişilik bozukluğu olan kişiler, genellikle başka insanların duygularını anlamakta yetersiz kaldıklarından ve sürekli olarak hayranlık ve övgü aradıklarından dolayı, sosyal ortamlarda ciddi sorunlar yaşayabilirler. Çoğu zaman başkalarını küçümserler ve başkalarının başarılarını kendi lehlerine çevirmeye çalışırlar.
Narsistliğin Toplumda Etkileri
Narsistik kişilik bozukluğuna sahip bireyler, toplumda sorunlara yol açabilir. Bunlar arasında:
- İlişkilerde zorluk: Narsistler genellikle başkalarını manipüle eder ve başkalarının duygularını ve ihtiyaçlarını yok sayarlar.
- İş yerinde sorunlar: Narsistler, işyerlerinde çatışmaların ve stresin yaygın olmasına sebep olabilir.
- Toplumda genel ahlaki ve etik değerlerin bozulması: Narsistler, çoğu zaman başkalarını kullanma ve manipüle etme eğilimindedirler. Bu da toplumdaki genel ahlaki ve etik değerlerin bozulmasına yol açabilir.
Farkındalığın Önemi ve Destek Kaynakları
Narsistik kişilik bozukluğunu tanımak ve anlamak, bu tür bir kişiyle başa çıkmak için hayati öneme sahiptir. Psikolojik yardım ve destek almak, narsist bir bireyin davranışlarına ve etkilerine karşı nasıl daha iyi korunacağınızı öğrenmenize yardımcı olabilir.
Kendini Korumak ve Sağlıklı İlişkiler Kurmak için Adımlar
Bir narsist ile başa çıkmak zor olabilir, ancak kendinizi korumak için adımlar atabilirsiniz:
- Kendi duygularınızı ve ihtiyaçlarınızı önceliklendirin.
- Narsist davranışları kabul etmeyin ve bunları dile getirin.
- Psikolojik yardım ve destek alın.
Ayrıntılı Bilgi : https://psikolog.org.tr/